praca, bo obornika zebrało się sporo, fury ładowano kopiasto, konie grzęzły, mimo że sprzęgano je w czwórkę, czyli w fornalkę. Nie zawsze starczało im siły, by uciągnąć pełen wóz. Ludzie pomagali zwierzętom, podpierali kłonicami, pokrzykując rytmicznie: i-i-i raz! i-i-i raz! Gdy wreszcie pokonali przeszkodę, żelazne obręcze łomotały po brukowanej kocimi łbami drodze. Stopniowo cichły. Na polu dziewczyny roztrząsały gnój widłami. Potem przyorywano nawożone pola dość płytko. Spieszono się, by zdążyć przed mrozami.<br>- Wiosną posieje się w tych miejscach jarą pszenicę, posadzi buraki cukrowe, gdzie lżejsza ziemia, kartofle - objaśniał ignorantkę Surma. - Tutaj złoto, nie ziemia.<br>Obrachunek za pracę