późnego paleozoiku były słodkowodne Xenacanthida. Ich najłatwiejszą do zauważenia w stanie kopalnym cechą są charakterystyczne zęby z krótkim środkowym wierzchołkiem, wyraźnie słabszym od dwu bocznych. Najstarsze zęby takiego pokroju znajduje się już w morskich osadach środkowego dewonu. Być może z nimi powiązane są pierwsze rekiny o piłkowanych tnących zębach (Macmurdodus) łudząco przypominających dzisiejsze lamnidy. Kompletne szkielety ksenakantidów datowane są dopiero na lagunowy wczesny karbon (Diplodoselache). Wówczas już rekiny te miały charakterystycznie rozciągniętą wzdłuż grzbietu płetwę. Na przełomie karbonu i permu występowały w słodkowodnych osadach jeziornych środkowej Europy liczne formy tych rekinów, a skrajną anatomicznie postać ma rodzaj często figurujący w podręcznikach