Grunty zawierające minerały o budowie typu 2 : 1 (np. minerały grupy smektytu - p. rozdz. XIX, charakteryzujące się ruchomą siecią krystaliczną, wykazują znacznie większe pęcznienie niż grunty zawierające minerały grupy kaolinitu o nieruchomej sieci typu 1 : 1 (tab. 31). Minerały grupy hydrołyszczyków charakteryzują się pęcznieniem wyższym niż kaolinity, niższym zaś niż montmorillonity. W tabeli 31 przedstawiono także wpływ jonu wymiennego na wielkość pęcznienia. Minerały zawierające w kompleksie wymiennym kationy dwu- i trójwartościowe pęcznieją znacznie słabiej niż minerały zawierające kationy jednowartościowe (np. sód). Oczywiście wpływ składu mineralnego i jonów wymiennych (kompleksu sorpcyjnego) na pęcznienie gruntu jest tym większy, im więcej zawiera on frakcji