dotyka nas poczucie, iż tu na ziemi tylko na krótko, przelotnie możemy przez wiersz czy muzykę zaznać prawdziwych, nieziemskich uniesień. Według Baudelaire'a przez piękno wracamy do raju: odzyskujemy na chwilę entuzjazm, który był stanem normalnym pierwszych ludzi przed grzechem pierworodnym. I to "nienasycenie", mówiąc językiem Witkiewicza, ta tęsknota do nieosiągalnego na trwałe szczęścia sprawia, że cechą najwyższych objawów sztuki jest smutek. "Melancholia jest najbardziej usprawiedliwionym ze wszystkich poetyckich tonów" - powiada Poe.<br> Teraz pytanie: jak odnieść się do tego rodzaju teoryj estetycznych, jak je ocenić nie wyrzekając się prostoty i jednoznaczności? Są to zjawiska zbyt nam bliskie, aby można je było traktować tylko