III Rzeczypospolitej. Drugi czynnik to brak demokratycznego doświadczenia. W Kościele wiele osób nie dostrzegło, że polityka w kraju autorytarnym i kraju demokratycznym to dwie różne "polityki", i w tej drugiej sytuacji Kościół, zwłaszcza duchowieństwo, winien się skoncentrować na sferze metapolitycznej. Natomiast ludzie z zewnątrz Kościoła, a także "szeroka publiczność" nie nawykli do normalnego funkcjonowania Kościoła w wolnym kraju i np. pojawienie się księży w TV czy też kapelanów w wojsku i więzieniach było dla nich czymś zupełnie nowym. Dlatego łatwo godzili się z podszeptami, że jest to początek szerszej strategii "konfesjonalizacji" państwa. Do tego trzeba dodać serię wystąpień ludzi powiązanych z