Zadziwiająca jest różnorodność gadów, które w trakcie trwania mezozoiku wykształciły zdolności do życia w wodzie. Prócz powszechnie znanych ichtiozaurów i plezjozaurów byli wśród nich przedstawiciele grup, które o związek z otwartymi wodami trudno byłoby posądzać. Nie zabrakło wśród nich również gadów naczelnych. Pierwsze były fitozaury (Phytosauridae; ryc. 10.6C). Ich nazwa ("roślinne gady") jest skutkiem zabawnego nieporozumienia ich odkrywcy, który naturalny odlew zębodołów uznał za zęby z tępymi końcami świadczącymi o roślinożerności.<br>W rzeczywistości fitozaury były rybożerne, a bliżej końca swojej ewolucji niektóre nawet bardzo drapieżne. Pojawiły się nagle wraz z bezprecedensowym rozwojem środowisk jeziornych na początku późnego triasu (karnik). Te