Palati<br><br>num w Mantui, założone w roku 1425. Do najsławniejszych należało strasburskie Gimnazjum Johannesa Sturma założone w 1538 r.<br>Szkoła powołana do życia w Poznaniu w 1519 r. przez biskupa Jana Lubrańskiego miała charakter humanistyczny (tu kształcił się Klemens Janicki) i nazywana była neoakademią. Granice między gimnazjami i akademiami były nieraz dość płynne i formalne raczej. Założone w 1558 r. gimnazjum gdańskie przekształciło się w tzw. gymnasium academicum, podobnie jak i gimnazjum toruńskie (1557). Te dwie szkoły, kształcące głównie młodzież mieszczańską, przez długie lata stanowiły centra kulturalne Pomorza.<br>Rola gimnazjów była tym większa, im bardziej kostniała w dawnych schematach Akademia Krakowska