dotyczącego ochrony środowiska da się wysnuć istotny wniosek: panowanie człowieka nad światem o tyle będzie panowaniem prawdziwym, o ile cała biosfera nie zostanie zakłócona do głębi przez rabunkową działalność gospodarczą. Tak więc nie tylko humanizm i nakaz cywilizacyjnego ulepszania świata, ale przede wszystkim zasada wolności człowieka jest podstawową barierą dla nieuporządkowanego rozwoju gospodarki. Jan Paweł II wezwał do "uczciwego i racjonalnego planowania" dla zachowania prawdziwej wolności człowieka. Współcześnie bowiem nie wystarczy już tylko zachowanie wolności socjalnej i politycznej, ale i wolności od kryzysu ekologicznego. Takie są wymogi współczesnego humanizmu i misji cywilizacyjnej człowieka.<br><br>&lt;tit&gt;Encyklika "Sollicitudo rei socialis" (1987)&lt;/&gt;<br><br>Druga encyklika społeczna