silna obecność Kościoła w życiu publicznym staje<br>się zbędna. W efekcie każdy błąd, a nawet każde posunięcie dotykające<br>relacji państwo-Kościół, wywoływało podejrzliwość i lawinę oskarżeń.<br>Dla jednych było początkiem zamachu Kościoła na suwerenność państwa,<br>dla innych rozpoczęciem ofensywy rugującej religię z życia społecznego.<br>Umacniało to dodatkowo fundamentalistyczne opcje po obu stronach.<br> W takiej atmosferze, pośród ewidentnych potknięć, ale także wśród<br>ewidentnych fałszywych ataków i oskarżeń, Kościół polski musiał od<br>podstaw rewidować formy swojej obecności w życiu społecznym, dokonywać<br>transformacji z Kościoła głęboko zaangażowanego w politykę (przez co<br>najmniej 200 lat przynosiło to dobre efekty) w Kościół działający<br>przede wszystkim w