przywłaszczonego i użytego jak narzędzie do zdobycia władzy? Opinia radzieckiej cenzury o powieści Pasternaka byłaby więc trafna, a i bezzasadna zarazem? Jak zwykle? Zapewne było tak i w roku 1927, kiedy Bułhakow przedstawił w Mchacie tekst swojej nowej sztuki pod tytułem najpierw "Rycerz Serafiny - wygnanie", a potem "Bieg". Cenzura natychmiast odrzuciła ją w całości, kategorycznie zabraniając wystawienia jej gdziekolwiek. Pierwsze przedstawienie odbyło się dopiero w marcu 1957 roku. To jest akurat wtedy, gdy Pasternaka "Doktora Żywago" drukowano już po włosku, a w Moskwie cenzura ciągle wahała się, czy pozwolić na druk rosyjskiego oryginału. Trzydzieści lat wcześniej bowiem, wprawdzie za poduszczeniem Billa