współczesna cywilizacja jest cywilizacją zmęczoną. Zapewne, Paryż jest stary. Ale wraz z nim - cały nasz świat.<br><br> IV<br><br>Musi więc przegrać.<br>Musi przegrać, ponieważ stracił kontakt z młodością. Owszem, Operetka przyśpiewuje wzniosłej i okropnej historii dwudziestego wieku. Jednak rozwój fabuły nie słucha bynajmniej politycznych wydarzeń, nie obrazuje losów demokracji ani nie odtwarza sprzeczności współczesnego świata. Na próżno szukać w Operetce politycznych dowcipów! Historię także umiał sobie Gombrowicz (jako artysta) podporządkować i wszystko, co w swej sztuce zmieścił, wyprowadził z relacji stroju i nagości, z własnej - jak najbardziej prywatnej - mitologii. Może by nawet - na pół żartem - powiedzieć, że Operetka nic o historii nie