jednocześnie w dwóch światach: marzeń, który służył tylko jako chwila wytchnienia i odprężenia i do której wkładał różne pomysły tylko wtedy, jeżeli uznał, że naprawdę nie dadzą się zrealizować oraz drugim, w którym starał się oceniać wszystko z największą ostrożnością, nie pozwalając sobie na żadne spekulacje myślowe czy w ogóle optymizm. Tu nie było miejsca na żadne pobożne życzenia (chciejstwo, jak to nazywał Wańkowicz) tu wszystko musiało być dokładnie i wielokrotnie sprawdzone. Żeby nie ulegać pokusie, założył sobie nawet, że jakikolwiek pomysł, zaliczony raz do świata ułudy nie może już wrócić do realnego, że marzenia bez pokrycia przynoszą pecha i próba