w końcu XIX wieku, nie istniała na Śląsku, na Mazurach, Podlasiu i w wielu innych regionach. Ba! Inne stosunki, niż w Lipcach, panowały współcześnie <br>&lt;page nr=20&gt;<br>&lt;gap reason="photo"&gt;<br>&lt;page nr=21&gt;<br>z akcją powieści u Księżaków (a więc dosłownie za miedzą, w tym samym, szerzej rozumianym regionie etnograficznym). Księżacy bowiem o trzydzieści lat wcześniej zostali uwolnieni od pańszczyzny przez Joannę Grudzińską, żonę w. ks. Konstantego; dominowało u nich gospodarstwo wielohektarowe, przeludnienie było w dużym stopniu rozładowane przez wewnętrzną kolonizację na tereny sąsiedniego powiatu gostynińskiego itd. Stąd m.in. żywy tutaj do dziś patriotyzm lokalny, przywiązanie do tradycji, duma ze swej sztuki ludowej, co idzie w parze z wysokim