są pochodnymi uwarunkowań klimatycznych i wiążą się ze stopniem stabilności przychodowych i rozchodowych elementów bilansu wodnego. Drugie, bardziej nieregularne, wynikają z krótkotrwałych (w porównaniu do pierwszych) zmian będących następstwem ruchów wód w obrębie zbiornika, np. sejszy, falowania lub też piętrzeń wiatrowych. Specyficzny rodzaj zmian poziomu wód wiąże się z wlewami pływów, które są krótkotrwałe, regularne i powstają najczęściej poza misą jeziorną.<br>Wahania poziomu wód określa się na podstawie zmian stanów (zwierciadła) względem umownie przyjętego poziomu odniesienia, którym najczęściej jest zero wodowskazu, położone na takiej rzędnej, aby najniższy zaobserwowany stan leżał powyżej niego. Gwarantuje to bowiem, że odczyty mają zawsze wartości dodatnie