zaczęta. Zdobądźmy się na śmiałość w fantazjowaniu i wyobraźmy sobie kilka wariantów historii Litwy, bardzo różnych od tego kształtu, jaki przybrała naprawdę. W ciągu paru stuleci język polski był na Litwie tym, czym język angielski w Irlandii, szwedzki w Finlandii. Trzy te kraje bardzo się różniły, w jednym natomiast były podobne: w zależności politycznej od korony angielskiej w wypadku Irlandii, szwedzkiej w wypadku Finlandii, polskiej w wypadku Litwy. Również podobne było wkraczanie innego języka od góry, wskutek przyjęcia go przez właścicieli ziemskich i rozpowszechnienia się go wśród wykształconych, podczas gdy język rodzimy przechowywała wieś. Ten język rodzimy nie wszędzie odzyskał utracone