na dalszy plan, a na pierwszy plan wysuwa się szkodliwość albo zbędność dla społeczeństwa danej jednostki. X ginie, chociaż nie zrobił nic złego, ginie, bo kolor jego włosów, kształt nosa, czy pochodzenie jego rodziców są uznane za dostateczne znamiona jego szkodliwości. I trudno tu wykrzyknąć, że dzieje się to poza prawem, że tak samo jak odpowiedzialność zbiorowa są to wynalazki niszczącej wojny. Przeciwnie, rozwój prawa karnego wyraźnie zmierza w tę stronę - znamienne pod tym względem są kodeksy karne niemiecki i rosyjski (patrz definicja przestępstwa).<br><br> A dalej - nierówne prawa i nierówne obowiązki. Przez jakieś sto lat demokracje Zachodu utrzymywały przekonanie, że wszyscy ludzie