milcząco zakładał. Oba człony dualizmu prawnego występują tu w pełnym świetle. Również edykt Rotariego, odczytany według tego klucza, świadczy więc o współistnieniu w królestwie dwóch wielkich, odrębnych wspólnot etniczno-prawnych: Longobardów i Rzymian.<br>W kodyfikacjach Liutpranda widoczna jest szczególna troska o zachowanie tego dualizmu. Wobec coraz częstszego poświadczania pisemnymi dokumentami prywatnych transakcji zamiany, kupna-sprzedaży lub darowizny między Longobardami a Rzymianami, król umieścił w edykcie z 727 r. specjalny rozdział: &lt;q&gt;"Co do skrybów, postanawiamy, aby ci, którzy spisują dokumenty czy to według prawa Longobardów, które jest całkiem jasne i prawie wszystkim znane, czy też według prawa Rzymian, czynili to nie inaczej