do obozu powstańczego w Gnieźnie. Spod panowania pruskiego Wągrowiec oswobodził się 30 XII 1918. Spod okupacji hitlerowskiej wyzwoliły miasto wojska radzieckie I Frontu Białoruskiego 23 I 1945. W 1793-1975 miasto powiatowe.<br><br>Ośrodek miasta średniowiecznego stanowił obecny pl. Targowy położony za Wełną, na pd. od obecnego centrum wokół Rynku.<br>Zabudowa przy Rynku i sąsiednich ulicach m.in. z XIX i pocz. XXw. Na pd. zach. od Rynku kościół farny, jeden z cenniejszych zabytków architektury kościelnej w Wielkopolsce. Późnogotycki, zbudowany w XVIw.<br>z wykorzystaniem materiału ze starego kościoła romańskiego. Budową kierowali Piotr z Szamotuł i Bartosz z Poznania. Szczyty zach. i wsch.<br>renesansowe