teatru, cenzury, publiczności.<br>Dla interpretacji tego fenomenu należałoby może, obok wprowadzonej z myślą o romantykach nazwy "dramat niesceniczny", wyróżnić inną jeszcze kategorię: dzieł, które z pewnością za "niesceniczne" nie mogłyby nigdy być uznane (jak Horsztyński, Fantazy), a jednak ich autorzy wiedzieli, że żaden teatr ich (wtedy) nie wystawi, toteż nie przykrawano dzieł z myślą o ewentualnej inscenizacji. Rozróżnienie takie wydaje się ważne, ponieważ pomaga wyjaśnić fenomen niebywałej żywotności polskiego dramatu romantycznego. A może i zjawisko ogólniejsze: dzieła naprawdę wielkie, ponadczasowe, "niezależne od epoki", jak mówił Słowacki, powstają tylko wtedy, gdy twórca zupełnie nie zaprząta sobie głowy żadnymi uzależnieniami.<br>Romantycy uznawali dramat