i rolnictwo, komunikację, handel, stosunki kredytowe. Pod względem politycznym natomiast były to lata załamania się nadziei. Sprawa polska zeszła z pierwszego planu wydarzeń międzynarodowych, w zaborach rosyjskim i pruskim zaostrzył się kurs antypolski, rozwój kapitalizmu coraz silniej różnicował stosunki gospodarcze i polityczne między trzema zaborami.<br>Większa część myślącego świadomie społeczeństwa rezygnowała z podtrzymywania walki o niepodległość, a nawet wręcz z postulowania potrzeby niepodległości.<br>Najaktywniejsze koła burżuazyjnej inteligencji programowo ograniczały swe cele do obrony narodowości, jej stanu posiadania i kultury.<br>W tej atmosferze ucisku i zwątpienia brały jednak początek procesy, które zmienić miały stopniowo strukturę i znakomicie pomnożyć żywotność narodu. Szybki przyrost