ażeby lęk przed byciem okrzykniętym zdrajcą czy anty-Polakiem trzeba było tłumaczyć aż tak odległym dziedzictwem czy łączyć go (jak czynią inni) z romantycznymi wizerunkami idealnej, wiernej sobie, świętej wspólnoty. Zwłaszcza mówienie o związkach literatury stanu wojennego z poezją wieszczów wydaje się intelektualnym nadużyciem. Albowiem to właśnie poezja i dramaty romantyków uczyły otwarcie mówić nie o zdradach i lęku przed nimi, lecz przede wszystkim o wielkich konfliktach historycznych, o sporach i walkach wewnętrznych szarpiących wcale nie idealną ani nie świętą wspólnotę (w trzeciej części Dziadów, w Kordianie i Grobie Agamemnona, w Zamku kaniowskim, w Nie-Boskiej komedii). Trudno jest uchwycić moment