stopniu. Przeciwdziała tym tendencjom rozród płciowy, zapylanie i rozsiewanie nasion, dzięki czemu materiał genetyczny jest wymieniany między sąsiadującymi populacjami różnych siedlisk. Każda więc przeszkoda - zewnętrzna lub wewnętrzna - uniemożliwiająca wymianę informacji genetycznej, może wcześniej czy później doprowadzić do rozwoju poszczególnych populacji w różnych kierunkach (DAUBENMIRE 1973).<br>W miarę zmieniania się warunków środowiskowych może nastąpić różnicowanie się populacji. Jednak w wyniku procesów przebiegających w kierunku odwrotnym do tych, które spowodowały ich zróżnicowanie, populacje sąsiadujące mogą być z powrotem połączone. Jest to wyraz dynamicznej równowagi między populacjami w obrębie gatunku. Zagadnienie to wchodzi w zakres dyskusji nad odwracalnością i nieodwracalnością zmian cech modyfikowanych przez