Polską Mazowsze było od XIV w. lennem królów polskich. Wraz z wymieraniem dzielnicowych książąt mazowieckich kolejni monarchowie wcielali ich władztwa do Królestwa - w 1462 r. ziemię rawską, w 1476 r. ziemię sochaczewską, w 1495 r. ziemię płocką, a w latach 1526-1529 pozostałe tereny. Przyłączone obszary przekształcano w województwa, znosząc stopniowo ich odrębność skarbową, wojskową i prawną.<br><br>W XVI stuleciu największą rolę na Mazowszu zaczęła odgrywać - leżąca w samym środku monarchii jagiellońskiej - Warszawa. Nad miastem górował gotycki zamek - siedziba książąt mazowieckich, a potem królów polskich - położony nad skarpą wiślaną. Nie opodal wznosił się kościół pod wezwaniem Św. Jana, a dookoła ratusza