tak czuły organ, jakim jest ucho, ale wpływa również ujemnie na czynność płuc, powoduje ból głowy, szybkie zmęczenie itp. objawy. Dlatego podczas strzelania z działa nawet o małej stosunkowo mocy obsługa musi zakładać specjalne hełmy artyleryjskie chroniące uszy przed działaniem fali uderzeniowej. Wprawdzie fala uderzeniowa powstaje u wylotu lufy podczas strzelania z dział klasycznych; znamy metody jej określenia oraz obliczenia jej siły. Ponadto fala uderzeniowa powstająca w działach klasycznych jest znacznie mniejsza niż w działach bezodrzutowych.<br>Jak już wspomniałem miejscem powstawania fal uderzeniowych w dziale bezodrzutowym są wylot dyszy i wylot lufy. Fala uderzeniowa powstaje najpierw przy wylocie z dyszy, zaś