np. idea wyszehradzka) wychodzą rachitycznie, cel strategiczny - pełne członkostwo w Unii Europejskiej - pracuje na korzyść zbliżenia między naszymi narodami. Echa antyzachodniej wersji panslawizmu odzywają się jeszcze tylko wśród zatwardziałych komunistów lub w sektach odgrzewających kult słowiańskich bogów, bo chrześcijaństwo uważały za produkt znienawidzonego Zachodu. Podobne sekty przed II wojną światową sympatyzowały z faszyzmem.<br>W tych kręgach lansowano najdziwniejsze teorie - na przykład mit zadrugi. Zadruga to jakoby model społeczny, jaki Słowianie wyssali z mlekiem matek - chłopska wspólnota, w której pierwsze skrzypce grają ojcowie, synowie i bracia. Z tego mitu niektórzy wyprowadzali wniosek, że Słowianie organicznie nie nadają się do kapitalizmu. Fakty były