Synodem Rządzącym. W skład Synodu wchodzili odpowiednio dobrani duchowni, ale na jego czele stał mianowany przez cara świecki oberprokurator. Odtąd Kościół zaczął być jedną z gałęzi administracji państwowej; duchowni otrzymywali pensje i musieli wypełniać wszelkie polecenia władzy państwowej, co zmniejszało znacznie ich autorytet. Prawosławie sakralizowało władzę i pogłębiało szowinizm rosyjski, szerząc wrogość do innych religii, zwłaszcza katolicyzmu. Piotr Wielki, obojętny religijnie, odnosił się tolerancyjnie do innych wyznań, podobnie - większość jego następców w XVIII w. Dotyczyła ta tolerancja jednak bardziej protestantyzmu niż katolicyzmu. Ten ostatni był z reguły podejrzany o czerpanie inspiracji z wrogich państwu obcych źródeł: z Polski i z Rzymu