i neutronów, jest także jądro, w epoce odkryć Rutherforda uważane za niepodzielne.<br> Cząstki elementarne występują nie tylko w układach, których są elementem składowym. Mogą np. występować jako pociski bombardujące w reakcjach jądrowych, np. często stosowane protony, spełniając tę samą rolę co wiązki lekkich jąder, np. deuteru, helu, azotu, węgla czy tlenu. Poza tym występują w dużych ilościach w pierwotnym i wtórnym promieniowaniu kosmicznym.<br> Wnikając w tajniki struktury materii, nauka przekraczała kolejne progi, od pierwszego związanego z demokrytejską koncepcją atomu, przez drugi pokonany przez Rutherforda w postaci jądrowego modelu atomu, do trzeciego, którego przekroczenie wykazało wewnętrzną strukturę jądra i wskazało na cząstki