określeniami kryła się procedura oceny według znaczenia osoby, ale wymowny jest kontekst, w jakim występują terminy nobilitas i generositas. Szlachectwo i rodowitość występują tu jako atrybuty wolnej kondycji i podlegają stopniowaniu. Wszyscy wolni Longobardowie - kobiety i mężczyźni - byli mniej lub bardziej szlachetnie urodzeni. Paweł Diakon potraktował nawet szlachectwo jako antytezę ubóstwa. Wraz z ruiną materialną - zauważył on w związku z losami własnego brata - "przemija szlachectwo, a nastaje ubóstwo" (nobilitas periit miseris, accessit aegestas)67. Jest to wprawdzie tekst literacki, ale Paweł Diakon znał prawo i wiedział, że zubożenie pociąga za sobą utratę posiadanej poprzednio "jakości osoby" i zejście na niższy szczebel