Katastrofa struktury rudymentarnej systemu dzieła sztuki jest tutaj częścią "semantycznego uniwersum" odbiorcy. Katastrofa powoduje zmianę morfologii dzieła sztuki - struktury jedynie o charakterze ilościowym (fizyczność) - w jakościowo znaczącą strukturę zaktualizowaną. Struktura rudymentarna traci stabilność, ale stabilne elementy struktury opierają się "przemianie", w przeciwieństwie do pozostałych elementów - niestabilnych, katastroficznych. Forma dzieła sztuki ujawnia tendencję do rozpadu, reorganizacji; dzieło może być rozpoznane w pojedynczym odbiorze i w tym znaczeniu subiektywnym, przez konkretnego pojedynczego odbiorcę. Proces odbioru dzieła sztuki będzie doprowadzony do końca, gdy dzieło zostanie właściwie zrozumiane. Często zdarza się, że proces poznania dzieła sztuki kończy się jedynie zredukowaniem go do podstawowych, najbardziej narzucających