stanowisko krytycznego intelektualisty z Kosmopolis? Czerpałby raz z Freuda (czyż nie wskazywał na seksualne źródła swoich natręctw?), raz z Marksa (czyż nie obnażał w sobie ziemianina?), raz z Sartre'a wreszcie?<br>Bynajmniej. Skoro tylko Gombrowicz rozgościł się na dobre w szerokim świecie, a więc po roku 1952, jął z nim właśnie wojować w obronie swej jednostkowej niepowtarzalności! Pragnął wykazać, że &lt;q&gt;"wszyscy są tacy jak my (=Polacy), to jest ujawnić całą niedostateczność człowieka cywilizowanego wobec kultury, która go przerasta"&lt;/&gt; (Dz I 263).<br>Stąd szczególne znaczenie i odmienność Dziennika, gdzie owa walka z Zachodem ujawnia się najwyraźniej... aż do końcowego stwierdzenia, że "im mądrzej