koncentracji poziomej, czyli horyzontalnej, gdy łączyły się przedsiębiorstwa pracujące w tej samej gałęzi produkcji (np. kartel węglowy reńsko-westfalski w 1895 r.), albo też w drodze tzw. koncentracji pionowej, czyli wertykalnej. Ten drugi wypadek zachodził wtedy, gdy wielkie przedsiębiorstwo jednoczyło wszystkie ogniwa procesu produkcyjnego, a więc np. kopalnie, w których wydobywano rudę żelazną, poprzez huty przetapiające surówkę żelaza, do fabryk wyrobów stalowych np. broni.<br>Różne były formy prawnoorganizacyjne koncentracji:<br>1) kartele, których celem jest podział rynków zbytu, określenie rozmiarów produkcji, wysokość cen itp.;<br>2) syndykaty, które jednoczą się dla wspólnej sprzedaży towarów, a niekiedy i dla nabycia surowca przez wspólne biuro