rabunkiem ze strony władz, a państwo przed przechwytywaniem jego dochodów przez bojarów. Obawiając się bojarskiej kontrakcji, osadzono w okolicach Moskwy tysiąc dworian z prowincji, gotowych do obrony cara. Wreszcie w 1550 i 1566 r. zwołano sobór ziemski - przedstawicieli społeczeństwa, którzy mieli zatwierdzić reformy. <br><br>Sobór ziemski jest po części rezultatem oddziaływania wzorów ustrojowych państwa jagiellońskiego na niektóre kręgi społeczeństwa moskiewskiego, zwłaszcza oświeconych zwolenników reform. Wolni członkowie stanu szlacheckiego, decydujący na sejmach o wszelkich sprawach państwowych, poddający ostrej krytyce króla, ministrów, Kościół - to był ideał, kuszący wielu bojarów i wciągniętych do służby państwowej oświeconych dworian. Jednak różne służyłyje warstwy, z których miała się