są nieadekwatne do klasy zjawisk, które opisują. Koncepcje te odnoszą się jednak do naruszania zakazów, nie zaś do spełniania norm z zakresu maksymalizmu moralnego, trudno więc sobie nawet wyobrazić ich stosowalność do dewiacji pozytywnych. Czy istotnie człowiek, który odczuwa stan napięcia motywacyjnego spowodowany niemożnością realizacji podstawowych celów wyznaczanych przez kulturę za pomocą środków konformistycznych, "ucieknie się do honorowego krwiodawstwa" (teoria Mertona?) Czy istotnie człowiek, który wychowywał się w środowisku przestępczym i który przyswoił sobie wzory zachowań, postawy i motywacje przestępcze, właśnie dlatego zerwie z wykolejonym środowiskiem, zacznie prowadzić uczciwe życie i zaadoptuje sieroty (teoria Sutherlanda)? Czy istotnie w rezultacie osłabienia kontroli społecznej