jednej linii rozwojowej spłaszczonej os sepiae, a w drugiej (w miocenie) płaskospiralnej muszli Spirula. Bez zapisu kopalnego historii tej z pewnością nie udałoby się odtworzyć (ryc. 9.11).<br>Drobne głowonogi młodszego paleozoiku i mezozoiku miały wrogów w pelagicznych drapieżnych stawonogach pokrewnych Concavicaris o wielkich złożonych oczach i chwytnych odnóżach. Te zadziwiające zwierzęta o nie znanych bliżej pokrewieństwach zasiedlały liczne środowiska morskiego pelagialu przynajmniej od początku syluru, a wymarły zapewne w końcu jury (ryc. 9.3D). Pewnych podobieństw do konkawikaridów można się dopatrzyć w anatomii sylurskiego Ainiktozoon, jednego z najbardziej tajemniczych kopalnych organizmów o wciąż nie wyjaśnionym stanowisku systematycznym.<br>Choć kalmary są