poruszane i wyświetlane przy rozmaitych okolicznościach tak w dziennikach jak i innych wydawnictwach, jak i na licznych konferencjach, akademjach i posiedzeniach, poświęconych sprawom ojczystej marynarki.<br>Pozwalam sobie tylko przypomnieć, że państwowe znaczenie własnej marynarki było uznawane przez wszystkie państwa morskie po wszystkie czasy.<br>Starożytne państwa wszystkie swe zdobycze zawdzięczały przeważnie żegludze morskiej.<br>W wiekach średnich Portugalja i Hiszpanja dochodzą do największej potęgi dzięki temu, okręty tych państw docierały do najodleglejszych brzegów. I tu można skonstatować prawie kompletną równoległość rozwoju politycznej potęgi i obrotów zewnętrznego handlu z rozwojem kultury.<br>Hiszpanja w czasach największej swej potęgi, kiedy w jej ziemiach nie zachodziło słońce