religijnych odnaleźć aż nadto wyraźne pokrewieństwa wyobrażeń, podobieństwa symbolów, tysiączne filiacje, z których wynika ważny fakt: każda religia jest związkiem treści ludzkich z treścią boską. Rozwarta w głąb wieków ukazuje coraz doskonalszy kształt Boga i normę etyczną coraz wyższą. Jeszcze krok jeden, a wyłoni się wątpliwość, czy prawda zawarta w Ewangelii jest ostatecznym wyrazem Objawienia Boga w człowieku, czy też, stanowiąc osiągnięcie jak dotąd najdoskonalsze, ustąpi z czasem miejsca sankcji jeszcze doskonalszej i wyobrażeniu Boga tak różnego od chrześcijańskiego, jak Bóg Trójcy Świętej różni się od Zeusa czy Amona. Tęsknoty XIX wieku zwrócone ku nadchodzącej epoce Parakleta to właśnie oczekiwanie nowego