Jak rozgryźć pojałtańską epokę w literaturze? Najdłuższy i najbardziej rozdarty sprzecznościami i podziałami okres w literaturze polskiej obfituje w taką rozmaitość wydarzeń i faktów literackich, że można by nimi obdzielić niejeden rozdział historii literatury. Ale to, co ją wiązało, jak dowodziłem, było mimo wszystko istotniejsze niż czynniki różnicujące i zmienne. Specyfiki jej nie da się uchwycić w tradycyjnych kategoriach historii literatury.<br>Popatrzmy na najbardziej skomplikowane i trudne warunki krajowe. Mówi się, że PRL rozpieszczał i kokietował literatów. Do bajek należało jednak ich uprzywilejowanie materialne. Pisanie pozostawało zawodem deficytowym. Kilkunastu zaledwie pisarzy mogło utrzymać się z literatury. Ale faktem były inne przywileje