których majaczą postaci Adriana Leverkühna i Fryderyka Nietzschego. Jak muzyka Ryszarda Wagnera w opowieści o jego protektorze Ludwiku II Bawarskim. Jak muzyka Antona Brücknera w Zmysłach, Cesara Francka w Błędnych gwiazdach Wielkiej Niedźwiedzicy, jak... Ale nie mnóżmy przykładów. Pora zwrócić uwagę na literaturę w jakże osobliwy sposób obecną w dziele Viscontiego. Obecną oczywiście jako literacka podstawa wielu jego filmów. Dostojewski, Tomasz Mann, Giuseppe di Lampedusa, Albert Camus, Gabriele d'Annunzio (nie mówiąc już o nie zrealizowanych projektach) - już te nazwiska wskazują, że Visconti mierzył się z literaturą wysokiego i najwyższego lotu. Określenie adaptacja czy choćby luźniejsza ekranizacja literatury budzić musi jednak pewne