Narodową Demokracją.<br>Rewolucja 1905-1907 r., jej przebieg i skutki oraz wyraźnie zarysowujące się, poczynając od 1907 r., przegrupowanie w układzie sił na arenie międzynarodowej spowodowały poważne przemiany w łonie społeczeństwa polskiego. Dotknęły one także obóz narodowo-demokratyczny, powodując szczególnie silną w latach 1907 i 1908 dyferencjację jego szeregów. Obóz endecki podzieliły problemy taktyczne dosyć zasadniczej natury: wybór orientacji w przyszłej zarysowującej się już rozgrywce między mocarstwami zaborczymi, a szczególnie stosunek do Rosji, oraz kwestia środków i metod oddziaływania na własne społeczeństwo.<br>Okolicznością dodatkową, i dodajmy bardzo ważną dla genezy rozłamów, był fakt, że dopiero okres rewolucji pozwolił na dokładniejsze rozszyfrowanie