Zwieńczeniem tych i innych planów i regulacji było utworzenie w 1963 r. Komisji Ideologicznej KC, która miała się stać ośrodkiem koordynowania i planowania ofensywy w szeroko pojętej kulturze, nauce, oświacie. Trzeba jeszcze dodać, że skuteczność tego systemu nacisków była ogromna, gdyż odpowiednie wydziały KC lub KW decydowały o obsadzie wszystkich kluczowych stanowisk, a nieposłuszny bywał natychmiast zwolniony. W ten oto sposób starano się radykalnie zawęzić ramy wolności i nie wydaje się, aby te posunięcia można było wytłumaczyć presją Moskwy. Słusznie podkreśla prof. Jerzy Szacki, że polska humanistyka miała w czasach PRL wielkie osiągnięcia. Ale też wiele z tych dzieł powstawało w