słowy wiersz staje się jakby systemem planetarnym samym dla siebie, niezależnie od potocznego porozumiewania się ludzi między sobą. U Mallarmégo nastrój wydobywany z zestawienia wyrazów zastępuje już całkowicie myślenie. Valéry jako zasadę poezji wprowadza architektonikę poematu, oderwaną i absolutną. Wszystko to dokonało się dzięki wyparciu prawideł myśli przez prawidła skojarzeń: obrazy są łączone zawsze w sposób ściśle prywatny, a klucz do nich jest zgubiony. Ktoś lubił dziewczynę w niebieskiej sukni, więc miłość kojarzy się dla niego z kolorem niebieskim, komuś innemu dom rodzinny symbolizują kasztany i nasturcje - ale czytelnik ma inne skojarzenia i choć może poddać się sugestii autora, nie odgadnie