zasadom moralnym - był mimowolnym buntem człowieka kochającego życie wobec masowego i bezsensownego uśmiercania. Schindler był uodporniony na ideologię. Z takim bohaterem Spielberg identyfikował się z łatwością, choć kręcenie filmu o Holocauście było dla niego - jak deklarował - przede wszystkim duchowym wstrząsem. "Co dzień byłem przerażony. Do tej pory kręciłem filmy w pewnym sensie tak, jak robi się hamburgery, to znaczy, oferowałem widzowi dokładnie taki produkt, na jakim mu zależało. W Polsce stanąłem twarzą w twarz ze swoją młodością, ze swoim żydostwem". Jego "reportaż z Holocaustu" jest zresztą filmem, który zrywa z europejską manierą pseudonimowania zagłady, znaną nam choćby z filmu "Ostatni etap