pewnym trudem przychodzi nam myśl, że człowiek jest nie tylko mięsem, ale także mieszkańcem pozaziemskiej strefy, w której przebywa ze swoją modlitwą. Wybierałem więc pobożne traktaty różnych religii, chrześcijańskich i niechrześcijańskich, pisma św. Augustyna i Emanuela Swedenborga, Zohar i inne części kabały, żywoty osób świątobliwych. Tudzież filozofię, jeżeli była dostatecznie pobożna. W tym względzie dobrze służyła mi znajomość francuskiego. Przed wojną ulubionym moim autorem był filozof religijny Louis Lavelle. Po wojnie teologowie francuscy, jak Gaston Fessard. W angielskim, zaraz po wojnie, w Ameryce odkryłem The Cloud of Unknowing, czyli Obłok niewiedzy, poradnik kontemplacji z czternastego wieku.<br> Mieszkając za granicą, stale czytałem