waran Megalania z plejstocenu Australii ważył ponad tonę), jednak jako formy ewolucyjnie późne i nietypowe.<br>Gady naczelne Sztywna, choć skrajnie ażurowa, konstrukcja czaszki cechowała najbardziej różnorodną spośród grup wielkich lądowych drapieżników - gady naczelne. Ich znamieniem było przede wszystkim wytworzenie jeszcze jednej pary otworów w czaszce, przed oczodołami. Były to zwierzęta początkowo pokroju krokodyli, szybko jednak wydały z siebie rozmaite linie rozwojowe zwierząt szybko biegających i doskonale słyszących.<br>Najstarsze szczątki gadów naczelnych znane są z końca permu Rosji, ale pierwsze dobrze zachowane czaszki pochodzą dopiero z wczesnego triasu Europy i Gondwany.<br>Sugeruje to formowanie się nowoczesnych gadów w suchych środowiskach ciepłego klimatu