do niepodległości ( 51). Dyplomatyczne zabiegi ks. Adama stawiały sobie za cel odzyskanie Polski przedrozbiorowej, ale jako punkt wyjścia brały pogwałcony przez Rosję traktat wiedeński, czyli malutkie Królestwo Kongresowe. Lewica polska potępiała ks. Adama za zdradę interesów narodu, odciąganie go od działań rewolucyjnych. W 1834 r. prawie 3 tys. wychodźców podpisało protest przeciw polityce Czartoryskiego, piętnując go jako "nieprzyjaciela emigracji polskiej".<br>Mimo rozległych stosunków i środków materialnych obóz Czartoryskiego pozostał więc stosunkowo wąską koterią. Grupa młodych jego zwolenników, z Januszem Woroniczem na czele, oświadczyła u schyłku lat trzydziestych, że uważa ks. Adama za polskiego "króla de facto". Publicznie ks. Adam nie przyjął