dać wyważoną proporcjonalnie krytykę niedostatków państwa. Powiedzieliśmy: późniejszy szermierz reformacji, bo w Krótkiej rozprawie nie ma jeszcze znamion Rejowego innowierstwa, w tym względzie jest to raczej utwór antyklerykalny niż antykatolicki - przejawia się w nim postawa walki o lepszy czy o "tańszy" Kościół. Że z tej walki najczęściej droga prowadziła do reformacyjnych zborów - to już inna sprawa.<br>Niejednokrotnie zarzucano Krótkiej rozprawie brak indywidualizacji mowy. Zarzut ten pochodzi z oczekiwania cech dramatycznych w utworze, który dramatem nie jest. Zróżnicowanie mowy jednak w Krótkiej rozprawie istnieje, tyle że zostało przeprowadzone nie na płaszczyźnie "powiedaczy", lecz na płaszczyźnie przytoczeń. Inaczej mówiąc: Pan, Wójt i Pleban