i Portugalię zgubiła wiara w złoto i nietolerancja religijna. Wydawało im się, że można niczego nie wytwarzać, bo wszystko mogą kupić. Nie muszą myśleć, bo wystarczy niezłomna wiara. To przesądziło o losach Półwyspu Iberyjskiego na następne 300 lat, a także ich kolonii (Argentyny, Brazylii), do których przeniesiono strukturę społeczną ze starego kontynentu oraz wszystkie duchowe fobie. Z doświadczenia Hiszpanów i Portugalczyków wynika bolesna nauczka, że łatwe pieniądze i skostnienie umysłowe mogą zaszkodzić.<br>W podobnej sytuacji znajdują się dzisiaj islamskie kraje naftowe. Jednak natura obdzieliła je nierówno. Najbogatsze mają dużo ropy i mało ludności (Arabia Saudyjska i Kuwejt). Najbiedniejsze mają mało ropy i