i klęskę. <br> Roli Nietzschego w formowaniu się totalizmu w Europie nie da się zaprzeczyć. Byłoby jednak rzeczą nierozsądną szukać duchowych poprzedników, udowadniać wzajemne wpływy i, cytując Balzaca, Stendhala czy Carlyle'a, wyprowadzać wnioski o dziedzictwie, przekazywanym z pokolenia na pokolenie. Nadczłowiek urodził się z chwilą, gdy warsztaty tkackie Lyonu rozbrzmiewać zaczęły stukiem maszyn, gdy dymić zaczął Manchester, a walory notowane na giełdzie Paryża w liczbie siedmiu w ciągu paru lat podskoczyły do dwustu. W barometrze, jakim jest literatura, słupek rtęci gwałtownie drgnął i szedł ku górze, znaczony kreskami sławnych nazwisk. Można śledzić wciąż nowe oblicze, jakie przybierał "mocny człowiek", mierzyć go miarą