których pozostawała przez długie tygodnie uciążliwej podróży. Większość wywiezionych trafiła do Kazachstanu: "Dwa baraki tylko tu były. - wspominała mieszkanka Kamyszenki w północnym Kazachstanie - Do każdego po cztery, po pięć rodzin powrzucali. Domy budowali więźnie, a później nasi już. Jak deszcz padał, tak i padał na nas". Żyjących na granicy głodu szykanowała wszechpotężna biurokracja i NKWD za sam fakt bycia Polakiem, a wszelkie próby nielegalnego opuszczenia wioski karano ciężkim więzieniem (por. s. 347-348). Według oficjalnych statystyk radzieckich w latach trzydziestych "ubyło" ok. 20% Polaków w stosunku do liczby z początku lat dwudziestych.<br><br>Represje dotknęły również ukraińską i białoruską ludność wiejską, co