najmniejszej korzyści. Dokonuje tego, aby przekonać się, czy możliwy jest "act gratuit", a więc akt niezależny od jakichkolwiek determinant, najwyższe potwierdzenie absolutnej wolności człowieka. W układ powiązanych ze sobą zjawisk wpada ten akt jak grom z jasnego nieba, nie wynika z układu. We wszystkich tych wypadkach mamy do czynienia z ubóstwieniem woli i we wszystkich wypadkach na dnie kryje się obsesja konieczności. Żyjąc we wnętrzu społecznego potwora, odczuwam ciągle konieczność mego miejsca, bez ustanku zależę od innych ludzi, ścieram się z nimi, jestem obracany jak kamień w potoku. Przytłumiona uraza wybucha buntem przeciwko konieczności, szuka chociażby złudzeń swobody. Nie sam fakt